Με την υπ’ αρ. 13243 ΕΞ/26-1-2024 Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 560Β΄ – επισυνάπτεται στην παρούσα) εισάγονται βελτιώσεις στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό (ν. 4738/2020), τόσο ως προς τη δυνατότητα διαγραφής μεγαλύτερου ποσοστού χρέους («κούρεμα») των δανείων με εμπράγματες εξασφαλίσεις, όσο και ως προς την άρση αποτρεπτικών για την ένταξη διατάξεων. Η εν λόγω ΚΥΑ εξειδικεύει τα άρθρα 64 έως 68 του ν. 5072/2023 που ψηφίστηκε στις αρχές Δεκεμβρίου 2023 και επιφέρει ουσιώδεις αλλαγές, κυρίως στον αλγόριθμο υπολογισμού των προς διαγραφή οφειλών.
Στο πλαίσιο αυτό, οι σημαντικότερες τροποποιήσεις που βρίσκονται ήδη σε ισχύ από τις 26 Ιανουαρίου, είναι οι κάτωθι:
1. Βελτιώσεις του Αλγόριθμου της αυτοματοποιημένης λύσης (Α΄ μέρος ΚΥΑ)
Η σημαντικότερη καινοτομία αφορά στην κατάργηση του ελάχιστου ποσοστού ανάκτησης του μη εξασφαλισμένου μέρους του δανείου που καλύπτεται από εμπράγματη ασφάλεια, δηλαδή του ισχύοντος «κόφτη», καθιστώντας έτσι δυνατή τη διαγραφή μεγαλύτερου μέρους του χρέους. Ο συγκεκριμένος «κόφτης» αποτελούσε τροχοπέδη στην ένταξη δανείων με χαμηλές εμπράγματες εξασφαλίσεις. Κι αυτό γιατί οι προτεινόμενες για διαγραφή οφειλές του «κόφτη» ήταν μικρότερες από τις αντίστοιχες του αλγόριθμου, την στιγμή που ο αλγόριθμος ανταποκρίνεται περισσότερο στις οικονομικές δυνατότητες του οφειλέτη. Η απόκλιση μεταξύ των ποσών ελάφρυνσης του «κόφτη» από την μία πλευρά και του αλγόριθμου από την άλλη, οδηγούσε συνήθως σε αδιέξοδο και στην αδυναμία εξυπηρέτησης της ρύθμισης.
Πλέον, με την εξάλειψη του «κόφτη» από τον γενικό υπολογισμό της ελάφρυνσης, όσο μεγαλύτερη είναι η αναλογία της οφειλής προς την εμπορική αξία του ακινήτου τόσο περισσότερο θα αυξάνεται το κούρεμα της οφειλής, προστατεύοντας κατά τον τρόπο αυτό τους πιο ευάλωτους και τους ασθενέστερους. Μέσω της προαναφερθείσας πρόβλεψης το επιπλέον ποσό διαγραφής του χρέους εκτιμάται πως θα διευρυνθεί έως και 28%, με αποτέλεσμα όσοι απέτυχαν να ρυθμίσουν τα χρέη τους στα αρχικά στάδια λειτουργίας του Μηχανισμού να έχουν πλέον μία νέα ευκαιρία.
2) Βελτιώσεις στη διευκόλυνση ένταξης και διατήρησης της ρύθμισης (Β΄ μέρος ΚΥΑ)
- Σταθεροποιείται στο 3% για περίοδο μίας 3ετίας το ετήσιο επιτόκιο για τραπεζικά χρέη δανειοληπτών με εμπράγματες εξασφαλίσεις, όπως ακριβώς ισχύει σήμερα για οφειλές προς το Δημόσιο (Εφορία & e – ΕΦΚΑ). Συνεπώς, επέρχεται πλήρης ομογενοποίηση του επιτοκίου των πάσης φύσεως χρεών (Δημόσιο, Τράπεζες, Servicers/Εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων), μία εξέλιξη που έχει σαν στόχο την προστασία των υπόχρεων από μελλοντικές πιθανές αυξήσεις των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (αφορά δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο). Για τα δάνεια δίχως εμπράγματες εξασφαλίσεις, το αντίστοιχο επιτόκιο ορίζεται στο 4%.
- Επεκτείνεται η δυνατότητα ένταξης στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό και των προσώπων που κληρονόμησαν οφειλές προς το Δημόσιο, οι οποίες έχουν βεβαιωθεί εις βάρος επιχειρήσεων που έχουν διακόψει τη λειτουργία τους.
Πέραν των διατάξεων της ως άνω ΚΥΑ, υπενθυμίζουμε ότι, βάσει των άρθρων 13 & 40 του ν. 5072/2023 οι Servicers υποχρεούνται να προβούν στην ενεργοποίηση έως τις 31/3/2024 ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας ενημέρωσης των δανειοληπτών. Εφόσον μάλιστα τους ζητηθεί, θα πρέπει να παρέχουν πληροφορίες για το ύψος της οφειλής, το ιστορικό των πληρωμών, τις δόσεις, το επιτόκιο της ρύθμισης, κ.α. Γενικότερα, ο ν. 5072/2023 αποτελεί ένα νομοθέτημα που επιδεικνύει ιδιαίτερη μέριμνα για τους ευάλωτους οφειλέτες, καθώς προβλέπει την αυτόματη και υποχρεωτικά αποδεκτή από το σύνολο των πιστωτών πρόταση του αλγόριθμου (ποσό αποπληρωμής, αριθμός δόσεων, ύψος «κουρέματος»), το δικαίωμα απόρριψης της ρύθμισης του αλγόριθμου από τον οφειλέτη και τέλος την υποχρέωση τεκμηρίωσης των λόγων απόρριψης της λύσης του αλγόριθμου από τους πιστωτές, μέσω προσκόμισης των απαραίτητων στοιχείων στα δικαστήρια
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΚΟΙΝΗ ΥΠΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ
