Ο Εμπορικός Σύλλογος Βόλου είναι από τα πιο παλιά και δραστήρια σωματεία της πόλης. Τα πρώτα κυρίως χρόνια της λειτουργίας του είχε τόσο πλούσια, τόσο πολυσχιδή και τόσο γόνιμη δραστηριότητα, που δίκαια κατατάσσεται στα λαμπρά σωματεία του Βόλου που έγραψαν ιστορία.
Εμπορικός σύλλογος Βόλου
Το σωματείο ιδρύθηκε το 1897 ως Εμπορικός και Βιομηχανικός Σύλλογος, αλλά με την επωνυμία Εμπορικός Σύλλογος. Η έγκρισή του έγινε με διάταγμα της 26ης Μαρτίου 1897. Τα μέλη του τότε ανερχόταν σε 200 και την τότε Διοικητική Επιτροπή αποτελούσαν ο Ιωάννης Ζάχος (Πρόεδρος), Αντώνιος Πάντος (Αντιπρόεδρος), Απόστολος Μιχαλόπουλος (Ταμίας), Διαμαντής Ζαχαριάδης και Εμμ. Δαφάς (Μέλη).
Ο Σύλλογος εργάστηκε από τον πρώτο καιρό με δημιουργικό ζήλο και τα αποτελέσματα υπήρξαν πολύ εντυπωσιακά. ως το 1900 είχε κιόλας καταφέρει να ιδρύσει την Εμπορική Σχολή Βόλου, με την αξιοθαύμαστη στη συνέχεια εξέλιξή της,καθώς και το Τμήμα Στατιστικής που πρόσφερε πολύτιμες υπηρεσίες, με πλέον αξιόλογη μια υπέροχη έκδοση τον Οδηγό Πόλεως Βόλου του Νομού Μαγνησίας το 1901.
Ο Εμπορικός Σύλλογος Βόλου περιλαμβάνει εμπορικά καταστήματα και εμπορικές επιχειρήσεις των γεωγραφικών ορίων των Δήμων Βόλου και Ν. Ιωνίας, καθώς και αντίστοιχα από αγορές του Νομού όπου δεν υπάρχει Εμπορικός Σύλλογος.
Η Εμπορική Σχολή Βόλου, η οποία είχε τον τίτλο “Ο Ερμής” εγκρίθηκε με διάταγμα της 8ης Νοεμβρίου 1900 και διοικούνταν από πενταμελή Εφορία με διευθυντή τον Κων. Παναγιωτόπουλο, καθηγητή των εμπορικών με ειδικές σπουδές στο Παρίσι. Η Σχολή είχε υψηλούς στόχους, αν κρίνουμε από τον βασικό σκοπό της:
“Η Εμπορική Σχολή Βόλου σκοπεί την τελείαν και σύμφωνον προς τα σημερινάς απαιτήσεις του εμπορίου μόρφωσιν υπαλλήλων εμπορικών, τραπεζιτικών και οικονομικών. Λογιστών δυναμένων άμα τη αποπερατώσει των σπουδών αυτών να υπηρετήσωσιν εις γραφεία εμπορικά, τραπεζικά, βιομηχανικά. Εμπόρων και διαχειριστών ικανών εν προσεχεί μέλλοντι όχι μόνον το εσωτερικόν ελληνικόν εμπόριον να διευθύνωσιν, αλλά και τας μετά του εξωτερικού εμπορικάς σχέσεις της Ελλάδος να αναπτύξωσι. Διδασκαλία συστηματική, θεωρητική και πρακτική των εμπορικών και λογιστικών μαθημάτων κατά το επίσημον αναλυτικόν πρόγραμμα των Ανωτέρων Εμπορικών Σχολών της Γαλλίας επί τη βάσει των δοκιμωτέρων γαλλικών ειδικών συγγραμμάτων.”
Αν αυτό το φιλόδοξο πρόγραμμα αναγγέλλονταν σήμερα θα έλεγε κανείς ότι η τότε Εμπορική Σχολή Βόλου ετοίμαζε τους νέους για τις δοσοληψίες τους με την Ε.Ε. Τόσο διορατικοί υπήρξαν οι υπεύθυνοι του Εμπορικού Συλλόγου Βόλου. Είχαν ακόμη προβλέψει, εκτός της πληθώρας των ειδικών μαθημάτων, να διδάσκονται στη Σχολή καθήκοντα και δικαιώματα του πολίτη, ξένες γλώσσες, καθώς και οικονομική γεωγραφία. Η φοίτηση οριζόταν τριετής και ο Εμπορικός Σύλλογος Βόλου θεωρούσε καθήκον του να τοποθετεί τους πτυχιούχους σε εμπορικά, βιομηχανικά και τραπεζικά καταστήματα ή σε γραφεία γεωργικών επιχειρήσεων. Ακόμη, η Εμπορική Σχολή Βόλου διατηρούσε και Χημείο, στο οποίο γίνονταν αναλύσεις ορυκτών, εμπορεύσιμων υλών, νερού κλπ για την εξυπηρέτηση κάθε ενδιαφερομένου. Διευθυντής του Χημείου ήταν ένας εκλεκτός επιστήμονας του Βόλου, ο Γεώργιος Σφέτσος, διδάκτορας φυσικών επιστημών και καθηγητής της Σχολής.
Ο Εμπορικός Σύλλογος Βόλου και Ν. Ιωνίας, τη στιγμή αυτή έχει εγγεγραμμένα στα μητρώα του περί τα 700 μέλη.
Το άλλο σημαντικό επίτευγμα του Εμπορικού Συλλόγου Βόλου, το Τμήμα Στατιστικής, είχε ιδρύσει ειδικά επιμέρους τμήματα και συγκεκριμένα Τμήμα Παραγωγής, με προϊστάμενο τον Β. Ζήση, Εξαγωγής (Κ. Γεωργιάδη), Εισαγωγής (Δημ. Σταμάτη), Βιομηχανίας και Συγκοινωνιών (Κλ. Κουτσαγγέλη), Κτηνοτροφίας (Γ.Τσολάκη) καθώς και Τμήματα Δικαιοσύνης με προϊστάμενο τον δικηγόρο Σπ. Μουσούρη, Υγείας με προϊστάμενο τον γιατρό Δημ.Σαράτση και Παιδείας με προϊστάμενο το λόγιο και μετέπειτα βουλευτή Περ.Αποστολίδη. Προϊστάμενος του ειδικού τμήματος Στατιστικής για την σύνταξη του Οδηγού Βόλου ήταν ένας άλλος λόγιος με ειδική κατάρτιση, ο Διαμαντής Μολοχάδης. Διάφοροι ιδιώτες, έμποροι βιομήχανοι καθώς και Τράπεζες συνέτρεξαν οικονομικά την προσπάθεια. Με τις δωρεές τους και την εμπεριστατωμένη εργασία του Μολοχάδη κατόρθωσε ο Εμπορικός Σύλλογος Βόλου να εκδώσει το 1901 ένα πολύτιμο βιβλίο από 150 σελίδες. Ήταν ο Οδηγός Πόλεως Βόλου του Νομού Μαγνησίας, που εκδόθηκε από το καλλιτεχνικό λιθογραφείο Μπέμπου και Στριμμένου, με πολύ όμορφο εξώφυλλο, έργο του φωτογράφου και ζωγράφου Στέφανου Στουρνάρα.
Στον Οδηγό του Βόλου, μετά το ιστορικό αφήγημα περί Μαγνήτων και Μαγνησίας και το αφιέρωμα του πολιτικού Κ. Τοπάλη στο Πήλιο, ακολουθούν περιγραφές των δήμων του νομού Μαγνησίας, με πρώτο τον Δήμο Παγασών, τον Βόλο δηλαδή, του οποίου εξαίρεται η σημασία ως πόλης σύγχρονης και αλαματωδώς αναπτυσσόμενης. Ακολουθούν στη συνέχεια πολλά πληροφοριακά στοιχεία για υπηρεσίες εκπαιδευτήρια, εκκλησίες, συλλόγους, Τράπεζες, ιδρύματα, επαγγέλματα κλπ.